Wszystko zaczyna się od zabawy. Ale czasami zabawa ta przeradza się w pasję. Gdy doda się do tego ambicję oraz umiejętności, może okazać się, że zajęcia w klubie szachowym czy przypadkowa gra to za mało. Wtedy na scenę wkracza trener szachowy. A jak rozpoznać, kiedy jest ten moment, gdy jest on potrzebny?
Gra w szachy – od czego zacząć?
Zaczyna się różnie. Czasami zasady gry w szachy poznaje się w sposób “naturalny”, jest to rozrywka będąca na porządku dziennym w niektórych rodzinach. Innym razem dzieci są zapisywane do klubów szachowych, jako jedna z form zajęć pozalekcyjnych. Często jednak to, co w założeniu ma być rozwijającą formą spędzania czasu, zaczyna przeradzać się w pasję, a tę warto już ukierunkować.
Jeśli widzisz, że Twojemu dziecko gra w szachy sprawia dużo przyjemności, satysfakcji, warto je do tego zachęcać i umożliwiać dalszą naukę. Takim pierwszym krokiem jest zapisanie do szkoły szachowej. Zajęcia w niej są prowadzone zwykle raz w tygodniu, przez cały rok szkolny. Dzieci wtedy nie tylko poznają zasady gry oraz są przygotowywane do udziału w turniejach, ale dzięki różnym ćwiczeniom i konkurencjom kształtują zdolność logicznego myślenia, a także przewidywania następstw działań.
I często to naprawdę wystarcza. Czasami jednak okazuje się, że zajęcia w grupie to za mało. To czas, aby zatrudnić trenera szachowego.
Trener, instruktor szachowy
Nie każdy wie o tym, że szachy uznawane są za dyscyplinę sportową. I jak się przyjrzeć bliżej charakterowi tej gry, to tak naprawdę ma ona znamiona wszelkich innych sportów – występuje w niej współzawodnictwo, emocje wynikające z presji czasu i chęci rywalizacji. Brak tu jakiegokolwiek elementu losowości, wszystko zależy od umiejętności graczy. A jeśli przy umiejętnościach jest mowa, to muszą być one nieustannie udoskonalane.
I właśnie dlatego potrzebny jest trener szachowy. Jego zadaniem jest jak najlepsze przygotowanie szachisty do udziału w turniejach. Przy czym warto zauważyć, że w klubach szachowych zajęcia też zwykle prowadzą wykwalifikowani instruktorzy. Jednak ze względu na pracę w grupie, nie mogą oni poświęcać zbyt wiele czasu indywidualnemu uczestnikowi.
Trener może okazać się potrzebny wtedy, gdy dziecko przygotowuje się do turnieju lub szczególnie trudnej partii. Zwykle też spełnia funkcję sekundanta. Jest w stanie na bieżąco wyłapać błędy, omawia z graczem różne możliwe strategie.
Kiedy dziecko potrzebuje trenera szachowego?
Nie da się jednoznacznie określić, kiedy dziecko potrzebuje trenera szachowego. Można przyjąć, że doskonały moment to ten, w którym klub szachowy, grupowe zajęcia, nie dają mu już możliwości dalszego rozwoju, który, jak już wcześniej podkreśliliśmy, jest konieczny w każdej dyscyplinie sportowej.
Ponadto zatrudnienie trenera ma sens, gdy dziecko poważnie myśli o udziale w turniejach o coraz większym znaczeniu. Jeśli szachy to po prostu rozrywka, wtedy taki instruktor nie jest potrzebny.
I tu należy podkreślić, że wszystko zależy od samego dziecka. Bo może okazać się, że to nie ono, lecz jego rodzice, mają takie aspiracje.
Przy okazji chcielibyśmy zerwać z pewnym mitem – że do szachów potrzebny jest „talent”. Nie. Ważna jest tu wiedza, umiejętności, determinacja. Każdego z tych elementów, nawet wytrwałości, można się nauczyć. A więc każde dziecko ma równe szanse do tego, aby zostać wspaniałym szachistą. Rolą rodzica jest wspomaganie go w tej pasji na tyle, na ile jest to możliwe.